Trong lĩnh vực xây dựng hiện đại, chất trám khe đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ các cấu kiện khỏi sự xâm nhập của nước, không khí, bụi bẩn và các tác nhân môi trường khác
Tuy nhiên, hiệu quả của chất trám khe không chỉ phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm mà còn phụ thuộc rất lớn vào quy trình thi công. Một quy trình thi công chuẩn kỹ thuật không những đảm bảo hiệu quả lâu dài mà còn giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa, bảo trì. Bài viết này Chống Thấm Hưng Phát sẽ trình bày chi tiết quy trình thi công chất trám khe đúng kỹ thuật và hiệu quả nhất từ khâu chuẩn bị đến hoàn thiện
1. Tổng quan về chất trám khe và vai trò trong công trình
Chất trám khe hay còn gọi là keo trám khe là một loại vật liệu có tính đàn hồi cao, được sử dụng để lấp đầy các khe hở giữa các vật liệu xây dựng như bê tông, đá, gạch, kim loại hoặc gỗ. Những khe hở này có thể xuất hiện do sự giãn nở nhiệt, co ngót vật liệu, chuyển động cấu trúc hoặc do yêu cầu thiết kế
Việc trám khe giúp ngăn ngừa nước thấm vào bên trong công trình, hạn chế sự xâm nhập của bụi bẩn, côn trùng, vi sinh vật đồng thời làm tăng tính thẩm mỹ và độ bền của kết cấu. Trong nhiều trường hợp, chất trám khe còn đóng vai trò như một lớp đệm đàn hồi, hấp thụ rung động và chuyển động giữa các cấu kiện, từ đó hạn chế nứt vỡ do biến dạng cơ học
2. Các loại chất trám khe phổ biến
Trước khi đi vào quy trình thi công, cần phân biệt một số loại chất trám khe thường được sử dụng:
- Chất trám khe gốc polyurethane (PU): Có độ đàn hồi cao, chống thấm tốt, bám dính mạnh trên nhiều loại bề mặt phù hợp cho các khe giãn nở, khe bê tông
- Chất trám khe gốc silicone: Có khả năng chống chịu thời tiết, tia UV và nhiệt độ cao, thường dùng trong các khu vực tiếp xúc ngoài trời
- Chất trám khe gốc bitum: Chủ yếu dùng trong công trình ngầm, đường giao thông, nơi yêu cầu khả năng kháng nước và bám dính tốt với bê tông, nhựa đường
- Chất trám khe gốc epoxy: Cứng và chắc phù hợp với các khe tĩnh, yêu cầu khả năng chịu lực cao nhưng ít đàn hồi
Tùy vào vị trí khe, môi trường làm việc và yêu cầu kỹ thuật cụ thể mà lựa chọn loại chất trám khe phù hợp để đạt hiệu quả cao nhất
3. Các bước trong quy trình thi công chất trám khe
Bước 1: Khảo sát hiện trạng và xác định loại khe cần trám
- Trước khi thi công, cần tiến hành khảo sát hiện trạng công trình để xác định rõ loại khe cần xử lý. Các khe này có thể là khe co giãn, khe nối giữa các tấm bê tông, khe nhiệt, khe biến dạng hoặc khe do lỗi thi công. Đặc điểm của từng loại khe sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc chọn vật liệu và phương pháp thi công phù hợp
- Việc xác định độ rộng, chiều sâu và chiều dài của khe là cơ sở để tính toán khối lượng vật liệu cần dùng cũng như lựa chọn kích thước của băng trám (nếu cần), dụng cụ bơm trám và phương pháp vệ sinh bề mặt
Bước 2: Chuẩn bị bề mặt trước khi thi công
- Đây là bước cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng đến độ bám dính và tuổi thọ của chất trám khe. Bề mặt khe cần được làm sạch hoàn toàn khỏi bụi bẩn, dầu mỡ, nước đọng, nấm mốc và các tạp chất khác
- Thông thường, việc làm sạch được thực hiện bằng bàn chải sắt, máy hút bụi công nghiệp hoặc thổi khí nén. Trong một số trường hợp có thể cần dùng dung môi làm sạch như acetone hoặc xăng thơm để loại bỏ dầu mỡ
- Ngoài ra, nếu khe quá sâu (thường sâu hơn 15–20 mm), cần chèn thêm vật liệu đệm như thanh chèn khe bằng xốp polyethylene (PE backer rod) nhằm điều chỉnh chiều sâu phù hợp với thông số kỹ thuật của vật liệu trám. Lớp chèn này cũng giúp định hình khe, hạn chế sự bám dính của chất trám vào đáy khe từ đó giảm nguy cơ nứt vỡ do co ngót.
Bước 3: Dán băng keo định hình hai bên khe
Để đảm bảo đường trám thẳng đều và không lem sang các khu vực xung quanh, nên dán băng keo giấy (masking tape) ở hai mép khe. Lớp băng này giúp tạo viền sắc nét và dễ dàng bóc ra sau khi trám xong mà không làm ảnh hưởng đến bề mặt hoàn thiện
Bước 4: Thi công lớp lót (primer) nếu cần thiết
Một số loại chất trám khe đặc biệt là gốc PU và epoxy yêu cầu thi công lớp lót (primer) để tăng khả năng bám dính lên các bề mặt như bê tông, kim loại hoặc đá tự nhiên. Lớp lót này thường được quét hoặc phun bằng máy chuyên dụng đảm bảo phủ đều lên bề mặt khe và để khô theo đúng thời gian quy định của nhà sản xuất (thường từ 30 phút đến vài giờ)
Việc bỏ qua lớp lót hoặc không để khô đúng cách có thể làm giảm đáng kể độ bám dính, dẫn đến bong tróc sớm trong quá trình sử dụng
Bước 5: Bơm chất trám khe đúng kỹ thuật
- Sau khi lớp lót khô hoàn toàn, tiến hành bơm chất trám khe bằng súng bơm chuyên dụng (manual hoặc dùng khí nén). Nên bắt đầu từ một đầu khe, bơm liên tục theo chiều dọc, tránh tạo bọt khí hoặc khoảng trống bên trong
- Chất trám cần được bơm sâu vào tận đáy khe sau đó gạt phẳng bằng bay cao su hoặc dụng cụ chuyên dụng, đảm bảo bề mặt mịn, không có gợn sóng và bám đều hai bên khe. Thời gian thao tác cần được thực hiện nhanh chóng trước khi chất trám bắt đầu đông kết
Bước 6: Gỡ băng keo và vệ sinh bề mặt
- Sau khi hoàn tất việc trám và trong khi chất trám còn chưa đóng rắn, cần nhanh chóng bóc lớp băng keo định hình ra khỏi hai mép khe để tránh dính vào chất trám. Đồng thời, tiến hành lau sạch những phần dư thừa nếu có
- Nếu để chất trám khô rồi mới gỡ băng keo, có thể tạo ra đường cắt không đẹp hoặc làm bong lớp trám. Vì vậy, bước này cần được thực hiện đúng lúc đúng kỹ thuật
Bước 7: Bảo dưỡng sau thi công
- Sau khi trám khe xong, cần có thời gian bảo dưỡng theo khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo chất trám đạt được độ bám dính và tính đàn hồi tối ưu. Thời gian này có thể từ 12 đến 48 giờ tùy theo loại sản phẩm, độ ẩm không khí và nhiệt độ môi trường
- Trong thời gian này, cần hạn chế tối đa tác động cơ học lên khu vực vừa trám tránh để nước hoặc bụi bẩn xâm nhập đồng thời có thể che chắn bằng bạt hoặc rào tạm nếu cần thiết
4. Những lưu ý quan trọng khi thi công chất trám khe
- Không thi công khi bề mặt khe còn ẩm ướt, chưa sạch hoàn toàn hoặc có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp so với mức khuyến nghị
- Luôn tuân thủ hướng dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất về tỷ lệ trộn (nếu có), thời gian sử dụng, điều kiện bảo quản và thời gian đông kết
- Với các khe giãn nở có chuyển động lớn nên chọn chất trám có độ giãn dài cao (trên 25%) để tránh rạn nứt khi co giãn
- Tránh thi công vào lúc trời mưa hoặc độ ẩm không khí quá cao vì có thể ảnh hưởng đến khả năng kết dính và quá trình đóng rắn
Việc thi công chất trám khe đúng kỹ thuật không chỉ là yếu tố quyết định đến hiệu quả chống thấm và độ bền của công trình, mà còn góp phần bảo vệ cấu trúc, kéo dài tuổi thọ và đảm bảo tính thẩm mỹ. Một quy trình bài bản từ khâu chuẩn bị đến hoàn thiện, cùng với việc lựa chọn đúng loại vật liệu phù hợp, sẽ giúp tiết kiệm chi phí bảo trì trong dài hạn và hạn chế tối đa rủi ro sự cố kỹ thuật.
0964341515