Vải thủy tinh là một loại vật liệu kỹ thuật được dệt từ sợi thủy tinh một dạng sợi tổng hợp có nguồn gốc từ các hợp chất vô cơ như silica. Sản phẩm này nổi bật nhờ khả năng chịu nhiệt cao, độ bền cơ học vượt trội, không cháy và khả năng kháng hóa chất tốt
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa hiệu suất của vải thủy tinh cũng như đảm bảo an toàn cho người sử dụng, việc nắm rõ quy trình sử dụng đúng kỹ thuật là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây, Chống Thấm Hưng Phát sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng vải thủy tinh đúng cách từ khâu chuẩn bị, thi công cho đến lưu ý an toàn trong suốt quá trình làm việc
1. Đặc điểm kỹ thuật của vải thủy tinh
Trước khi đi vào quy trình sử dụng, cần hiểu rõ các đặc tính kỹ thuật tiêu biểu của vải thủy tinh để chọn đúng loại phù hợp với nhu cầu sử dụng:
- Khả năng chịu nhiệt cao có thể chống lại mức nhiệt từ 500°C đến 1000°C tùy từng loại vải
- Không cháy, không dẫn điện, không bị ảnh hưởng bởi ánh sáng mặt trời hay tia UV
- Chịu được lực kéo giãn lớn, độ bền cơ học cao, không bị mục rách hay co ngót khi thay đổi thời tiết
- Kháng hóa chất tốt đặc biệt với axit nhẹ, dung môi và môi trường muối
- Có nhiều loại hoàn thiện bề mặt như phủ PTFE, phủ silicone, phủ nhôm, phủ acrylic để phù hợp với các ứng dụng cụ thể
2. Các loại vải thủy tinh phổ biến hiện nay
Hiện nay, trên thị trường có một số loại vải thủy tinh được phân loại dựa trên mục đích sử dụng hoặc đặc tính phủ bề mặt. Một số loại phổ biến gồm:
- Vải thủy tinh trơn: Dùng làm lớp gia cường trong sản xuất composite, các kết cấu FRP
- Vải thủy tinh phủ nhôm: Tăng khả năng cách nhiệt, chống cháy thường dùng làm chăn hàn, tấm che trong ngành cơ khí
- Vải thủy tinh phủ silicone: Kháng dầu, kháng nước thích hợp cho ngành công nghiệp thực phẩm hoặc làm lớp bảo vệ trong môi trường có áp lực cao
- Vải thủy tinh phủ PTFE (Teflon): Có độ chống dính cao, chịu nhiệt tốt thường dùng làm băng tải nhiệt, tấm phủ trong ngành bao bì và thực phẩm
3. Chuẩn bị trước khi sử dụng vải thủy tinh
Trước khi thi công hay sử dụng vải thủy tinh cho bất kỳ mục đích nào, cần thực hiện một số bước chuẩn bị để đảm bảo hiệu quả và an toàn:
- Kiểm tra và làm sạch bề mặt tiếp xúc: Dù sử dụng vải để gia cường composite hay cách nhiệt, bề mặt vật liệu tiếp xúc cần phải được làm sạch bụi bẩn, dầu mỡ để vải bám dính tốt
- Đo đạc kích thước cần thiết: Cắt vải thủy tinh đúng với diện tích yêu cầu, tránh lãng phí hoặc sai lệch trong quá trình thi công
- Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ: Khi cắt hoặc xử lý vải thủy tinh, cần mang găng tay, kính bảo hộ, khẩu trang để tránh sợi thủy tinh bay ra gây ngứa, kích ứng da hoặc ảnh hưởng hô hấp
- Chuẩn bị keo, nhựa hoặc phụ gia tương ứng: Với các ứng dụng trong gia công composite, cần chuẩn bị sẵn nhựa epoxy, polyester hoặc các chất kết dính phù hợp với từng loại vải
4. Các bước thi công vải thủy tinh đúng kỹ thuật
Việc sử dụng vải thủy tinh đúng kỹ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác. Dưới đây là quy trình sử dụng vải thủy tinh trong gia công vật liệu composite một trong những ứng dụng phổ biến nhất hiện nay:
Bước 1: Cắt vải thủy tinh theo kích thước yêu cầu
Sử dụng kéo chuyên dụng hoặc dao cắt lưỡi sắc để cắt tấm vải đúng kích thước. Nên cắt trên mặt phẳng sạch, khô để tránh làm bẩn vải hoặc ảnh hưởng đến độ kết dính sau này
Bước 2: Pha trộn nhựa epoxy hoặc polyester
Dựa vào hướng dẫn nhà sản xuất, tiến hành pha trộn nhựa gốc và chất đóng rắn theo đúng tỷ lệ. Khuấy đều để đảm bảo hỗn hợp đồng nhất. Nếu sử dụng các chất phụ gia như chống tia UV hoặc chống bọt, hãy trộn cùng lúc trong giai đoạn này
Bước 3: Trải vải và thoa nhựa
Đặt tấm vải thủy tinh lên bề mặt khuôn hoặc vật liệu cần gia cường. Dùng chổi cọ hoặc con lăn chuyên dụng để thoa đều lớp nhựa lên vải. Đảm bảo nhựa thấm sâu vào từng sợi, không để sót bọt khí hoặc chỗ khô
Bước 4: Tạo lớp liên kết và gia cố
Nếu cần gia cố nhiều lớp, sau khi lớp đầu tiên thấm đủ nhựa và chưa khô hoàn toàn, đặt lớp tiếp theo lên và tiếp tục thoa nhựa tương tự. Mỗi lớp nên được chồng mí khoảng 2 – 3 cm để tăng độ bám dính
Bước 5: Ép và làm mịn bề mặt
Sử dụng con lăn kim hoặc con lăn bọt để ép bề mặt, loại bỏ bọt khí bên trong và làm phẳng vật liệu. Đây là bước quan trọng quyết định chất lượng sản phẩm sau khi hoàn tất
Bước 6: Chờ khô và hoàn thiện
Tùy theo loại nhựa sử dụng, thời gian khô hoàn toàn có thể dao động từ vài giờ đến 24 giờ. Sau khi khô, tiến hành gia công thêm nếu cần như cắt, mài, đánh bóng hoặc sơn phủ
5. Hướng dẫn sử dụng vải thủy tinh trong cách nhiệt, chống cháy
Ngoài ứng dụng trong gia cố composite, vải thủy tinh còn được dùng rộng rãi trong cách nhiệt, chống cháy, che chắn máy móc. Quy trình sử dụng với mục đích này như sau:
- Cố định vải bằng đinh, vít hoặc keo chuyên dụng lên vị trí cần cách nhiệt (ống dẫn nhiệt, tường, máy móc…)
- Trong trường hợp dùng vải phủ nhôm hoặc silicone, mặt phủ nên quay ra ngoài để phát huy hiệu quả chống cháy hoặc chống thấm
- Dùng thêm dây buộc chịu nhiệt hoặc băng keo cách nhiệt để cố định vải chắc chắn, tránh bị bung khi có nhiệt độ cao hoặc rung động mạnh
- Nếu sử dụng làm chăn hàn hoặc tấm che tia lửa, đảm bảo treo vải có độ võng nhẹ và không để gần vật dễ cháy
6. Lưu ý an toàn khi sử dụng vải thủy tinh
Việc sử dụng vải thủy tinh tuy mang lại hiệu quả cao nhưng cần tuân thủ các nguyên tắc an toàn sau để tránh ảnh hưởng sức khỏe và thi công lỗi kỹ thuật:
- Luôn sử dụng đồ bảo hộ lao động: Sợi thủy tinh rất nhỏ, dễ bám vào da, gây ngứa rát hoặc kích ứng. Khẩu trang và kính bảo hộ giúp tránh hít phải bụi sợi và bảo vệ mắt trong khi làm việc
- Không dùng tay không để tiếp xúc lâu với vải: Nếu phải thao tác bằng tay, nên sử dụng găng tay chuyên dụng, không dùng găng cao su mỏng vì có thể bị đâm thủng
- Làm việc ở nơi thông thoáng: Nếu sử dụng kèm nhựa epoxy hoặc hóa chất, nên làm việc ở nơi có hệ thống hút gió hoặc thông gió tốt để giảm khí độc tích tụ
- Vệ sinh kỹ sau khi sử dụng: Sau khi thao tác với vải thủy tinh, cần tắm rửa, thay quần áo để tránh sợi nhỏ bám vào da gây kích ứng. Không nên gãi nếu ngứa mà nên dùng nước lạnh và xà phòng để làm dịu
- Bảo quản vải thủy tinh ở nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp và tránh các dung môi dễ bay hơi
Vải thủy tinh là vật liệu công nghiệp có độ bền cao, đa năng và phù hợp với nhiều ứng dụng trong cách nhiệt, gia công composite và chống cháy. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả sử dụng tối ưu và đảm bảo an toàn cho người thi công, việc tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật cũng như lưu ý an toàn là điều kiện tiên quyết.
0964341515